واحدهای فراهمآوری اعضای پیوندی طبق دستور وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بعد از تصویب لایحه اهدای عضو از موارد مرگ مغزی در سال 1380 در دانشگاههای علوم پزشکی کشور تاسیس شدهاند. در سال 1368 امام راحل (ره) به دنبال استفسار وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی وقت جناب آقای دکتر ایرج فاضل، اهدای عضو از موارد مرگ مغزی را به شرط آنکه نجات جان انسانی منوط به آن باشد، جایز فرمودند. مراحل قانونی و تصویب لایحه مربوطه تا سال 1380 به طول انجامید. بعد از تصویب مجلس در سال 1380، کلیه دانشگاههای علوم پزشکی کشور موظف به تاسیس واحد فراهم آوری اعضای پیوندی از موارد مرگ مغزی شدند.
واحد فراهمآوری اعضای پیوندی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی نیز در همین راستا در سال1380 تاسیس و فعالیت خود را آغاز کرد. مشکل اصلی عدم آگاهی مردم با مفهوم مرگ مغزی، تفاوت آن با کمای عمیق، غیر قابل برگشت بودن آن و نیز پذیرش اهدای عضو از مورد مرگ مغزی بود. به همین دلیل در سال اول در طول یکسال فقط در 5 مورد مرگ مغزی اجازه اهدای عضو از خانواده کسب شد و اهدای عضو صورت گرفت. با توجه به لزوم آگاهسازی و فرهنگسازی در این زمینه، واحد فراهمآوری اعضای پیوندی اقدام به فعالیت گسترده در زمینههای فرهنگی مرتبط با اهدای عضو و مرگ مغزی کرد و با استفاده از رسانهها، هنرمندان، ورزشکاران، روحانیون و اصحاب رسانه با تهیه گزارشهای متعدد از موارد اهدای عضو از مرگ مغزی، برنامههای آموزشی در صدا و سیما، نوشتارهای روزنامهای، استفاده از هنرمندان، ورزشکاران، روحانیون و اصحاب رسانه به عنوان سفیر اهدای عضو، اهدای زندگی برای ترویج فرهنگ اهدای عضو فعالیت گستردهای را انجام داد و موفق شد درصد رضایتگیری برای اهدای عضو را از 5% به 75% رسانده و اهدای عضو را از 5 مورد در سال 1380 به 252 مورد در سال 1396 برساند. واحد فراهم آوری اعضای پیوندی تحت نظر مستقیم ریاست محترم دانشگاه و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی فعالیت میکند و ارتباطی با گیرندههای عضو ندارد. موارد مرگ مغزی از بیمارستانهای تابعه به واحد فراهم آوری اعضای پیوندی منتقل میشود.
واحد اهدای عضو دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در بیمارستان دکتر مسیح دانشوری برترین واحد اهدای عضو ایران است، هم از نظر تعداد موارد اهدا و هم از نظر گستردگی و غنای فعالیتهای فرهنگساز.
زمینه فعالیتهای واحد:
- درمانی - آموزشی - فرهنگی - پژوهشی
*فعالیتهای درمانی:
- شناسایی موارد مشکوک به مرگ مغزی
- تشخیص اولیه موارد مشکوک به مرگ مغزی توسط پزشک هماهنگکنندهی واحد
- رضایت انتقال و انتقال
- نگهداری و تایید نهایی
- رضایتگیری نهایی
- هماهنگی با تیمهای مختلف سراسر کشور و مسئولین اتاق عمل و کارکنان درباره زمان عمل
- پیگیری و هماهنگی برای برداشت عضو اهدا شده
- انجام امور ترخیص
*فعالیتهای آموزشی
*فعالیتهای فرهنگی:
واحد فراهمآوری اعضا و نسوج پیوندی بیمارستان دکتر مسیح دانشوری در سال 1383 با انجام یک طرح تحقیقاتی، به بررسی میزان آگاهی جامعه از واقعیت مرگ مغزی پرداخت و به این مهم دست یافت که تأمین ارگانهای حیاتی از بیماران مرگ مغزی، فقط با اطلاعرسانی در جامعه و بالا بردن سطح آگاهی مردم و ایجاد نگرش مثبت نسبت به اهدای عضو در آنها امکانپذیر است. از این رو در سال 1384 سایت www.ehda.ir راهاندازی و در زمینه مرگ مغزی شروع به اطلاعرسانی کرد. در کنار این اطلاعرسانی، کمک به فرآیند صدور کارت اهدای عضو بهصورت رایگان، نقطه عطف فعالیتهای فرهنگی شد. هماکنون واحد فراهمآوری اعضا و نسوج پیوندی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، بیمارستان دکتر مسیح دانشوری با حدود 150 سفیر در اقصی نقاط کشور با تخصصهای گوناگون در زمینههای مختلف به امر فرهنگسازی در این زمینه میپردازند.
* فعالیتهای پژهشی:
از آنجا که فعالیتهای تحقیقاتی همیشه پشتیبان شیوه درمان است، در این واحد فعالیتهای تحقیقاتی شامل طراحی پروژههای تحقیقاتی، نگارش مقاله، تألیف کتاب،ترجمه کتاب، طراحی و نگارش پمفلتهای آموزشی و همکاری با مراکز تحقیقاتی دیگر، آگاهی رسانی به افرادی که در حال تحقیق روی مرگ مغزی هستند و پایان نامههای مرتبط با مقوله مرگ مغزی به صورت بسیار منسجم انجام میگیرد.