آیا می‌دانستید شما 6 تا 10 برابر بیشتر از اینکه یک اهداکننده عضو باشید ممکن است نیازمند عضو پیوندی باشید؟
بر اساس تحقیقات صورت‌گرفته در نقاط مختلف دنیا، احتمال اینکه یک فرد نیازمند دریافت عضو پیوندی باشد به مراتب بسیار بیشتر از حالتی است که در آن فرد بتواند اهداکننده عضو باشد.
بر اساس تحقیقات صورت‌گرفته در نقاط مختلف دنیا، احتمال اینکه یک فرد نیازمند دریافت عضو پیوندی باشد به مراتب بسیار بیشتر از حالتی است که در آن فرد بتواند اهداکننده عضو باشد.
به‌طور مثال، در سال ۲۰۱۱ محققان دانشگاه مک گیل، اوتاوا و اونتاریو طی بررسی‌هایی که بر روی افراد کانادایی انجام دادند، دریافتند احتمال ورود افراد به لیست انتظار ۵ تا ۶ برابر حالتی است که افراد می‌توانند اهداکننده عضو پیوندی باشند.
بر اساس آمار ارائه‌شده توسط پری و اسیفن در سخنرانی مربوط به "هفته آگاهی از اهدای عضو" در سال ۲۰۰۷ این آمار در کشور در استرالیا تا ۱۰ برابر نیز می‌رسد.
با توجه به اینکه تعداد افراد حاضر در لیست انتظار به‌طور روزانه افزایش قابل‌توجهی می‌یابد و از سوی دیگر آمار مرگ مغزی در کشورهای درحال‌توسعه بیشتر از سایر جوامع است، می‌توان با فرهنگ‌سازی و ایجاد بسترهای مناسب در جهت اعتلای فرهنگ اهدای عضو اهدای زندگی، به نجات جان هم‌وطنان خود کمک شایان توجهی نماییم.
احتمالات آگاهی‌بخش
شلوغی همیشگی لیست‌های انتظار دریافت عضو از یک سو و کمبود دائمی اعضای اهدایی در دسترس برای پیوند از سوی دیگر، باعث مطرح‌شدن سوالی برای محققان شده که مطالعات انگشت‌شماری برای رسیدن به پاسخ آن به انجام رسیده است. شکاف عمیق بین لیست انتظار و اعضای اهدایی در سراسر دنیا و مطالعات زیادی پیرو علل آن نشان داده است که ناآگاهی از پروسه اهدا و پیوند از عوامل اصلی عدم تمایل به اهدا و یا اعلام موافقت نکردن است. محققان به این موضوع فکر کردند که آیا دانستن اینکه احتمال نیازمند شدن هر فرد به اعضای پیوندی در طی مدت عمر خود چقدر است، کمکی به داوطلب شدن و موافقت با اهدا در طی زندگی می‌کند؟
جواب این سوال برای هر کشور متفاوت است. در تحقیقی در استرالیا که توسط پری و اسیفن انجام گرفته بود و در سخنرانی مربوط به "هفته آگاهی از اهدای عضو" در سال ۲۰۰۷ عنوان گردید، احتمال نیازمندی هر فرد به پیوند شدن با عضو اهدایی 10 برابر زمانی است که همان فرد در طی عمر خود با شرایطی فوت کند که بتواند اهداکننده عضو باشد.
مطالعه دیگری در کانادا توسط چندلر و نیکلسون در سال 2011 به انجام رسید که نشان داد این آمار در کانادا 6 برابر است. بدین معنی که یک فرد کانادایی 6 برابر احتمال دارد که نامش سر از لیست انتظار عضو در بیاورد تا اینکه به‌عنوان یک اهداکننده مورد قدردانی قرار بگیرد. چند نکته را باید یادآوری کنیم، برای اهداکننده بودن فرد باید در شرایط مرگ مغزی از دنیا رفته باشد و مرگ مغزی موقعیت شایعی نیست به‌طور مثال در ایالات‌متحده دو درصد مرگ‌ها با تابلوی مرگ مغزی رخ می‌دهد و باز هم بدانیم موارد مرگ مغزی تماما به اهدا نمی‌رسند و شاید فقط یک سوم موارد شرایط اهدا داشته باشند.
این آمار در سرتاسر جهان با تفاوت‌هایی اندک مطابق همین نسبت‌ها صادق است و پیام آن این است که نیاز به عضو بسیار بیشتر از عضو اهدایی است هم در احتمالات فردی و هم در واقعیت.
پس چه بهتر است در زمان زنده‌بودن خودمان برای اهدا اعلام موافقت کنیم و به‌نوعی دوراندیشی خود را عملی نماییم.
- تهیه و تنظیم:
دکتر شاگین شهریاری
پژوهشگر مرکز تحقیقات پیوند ریه پژوهشکده سل و بیماری‌های ریوی دکتر مسیح دانشوری، دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران