گفت و گو با دکتر مجتبی مخبر دزفولی
رئیس واحد فراهم آوری اعضا و نسوج پیوندی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، بیمارستان دکتر مسیح دانشوری
گفت و گو با دکتر مجتبی مخبر دزفولی، رئیس واحد فراهم آوری اعضا و نسوج پیوندی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تهران، بیمارستان دکتر مسیح دانشوری
- با سلام و سپاس از وقتی که در اختیار ما قرار دادید، لطفا درخصوص سابقه راه اندازی واحد فراهم آوری اعضای پیوندی توضیح دهید.
✅ واحد فراهم آوری اعضای پیوندی در آذرماه سال ۱۳۸۳ در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی شروع به کار کرده و عمده فعالیت آن، شناسایی موارد مشکوک به مرگ مغزی و آماده‌سازی شرایط اهدای عضو در بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه است.
- چه تعداد بیمارستان تحت نظر این واحد هستند و نحوه فعالیتشان در این زمینه چگونه است؟
✅ در حال حاضر حدود ۵۰ بیمارستان توسط دانشگاه شهید بهشتی پوشش داده می‌شود که این بیمارستان‌ها عمدتاً در خصوص پتانسیل وجود مرگ مغزی یکسان نبوده و تفاوت‌هایی با هم دارند. در این خصوص با توجه به نوع خدماتی که ارایه می شود، تا حدود ۱۶ درصد از فوتی‌های بخش مراقبت ویژه بعضی بیمارستان‌ها ممکن است با تابلوی مرگ مغزی اتفاق بیفتد و در برخی بیمارستان‌ها این میزان کمتر است.
- درخصوص آمار و وضعیت اهدای عضو توضیح دهید.
✅ واحد فراهم آوری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تا کنون بیش از ۲۰۰۰ مورد اهدای عضو داشته که حاصل آن تهیه ۵۹۰۰ عضو پیوندی بوده است.
در این خصوص از پرسنل محترم بخش‌های مراقبت‌های ویژه و اورژانس بیمارستان‌های تحت پوشش دانشگاه کمال تشکر را داریم چون که این موارد مرگ مغزی از ۵۰ بیمارستان یاد شده شناسایی و فراهم آوری شده است.
- نرخ کلی اهدای عضو در مجموعه شهید بهشتی چگونه بوده است؟
✅ به طور کلی تعداد اهدای عضو بر حسب یک میلیون نفر جمعیت محاسبه می‌شود و در ارزشیابی دانشگاه‌ها تاثیر گذار است. در حال حاضر جمعیت تهران ۱۳ میلیون نفر است که دانشگاه شهید بهشتی حدود 5.5 میلیون نفر از آن را پوشش می‌دهد. در این راستا PMP واحد فراهم آوری د ع پ شهید بهشتی 14.7 بوده است که البته میزان ایده‌آل در این حوزه، فعلا رسیدن به حدود ۳۰ است. در مورد آمار کل کشور هم، PMP ایران برابر 7.8 در سال ۱۳۹۹ بوده است.
- آیا شیوع بیماری کووید-۱۹ تاثیری در آمار ذکر شده داشته است؟
✅ باید گفت آمار اهدای ایران در دوران بیماری کووید-۱۹ مانند همه جای دنیا افت داشته است. در شرایط قبل از کووید-۱۹ آمار اهدای عضو در ایران تقریبا دو برابر بود. در حال حاضر، برای انتخاب مورد مناسب که درگیر ویروس کرونا نبوده و ارگان قابل اهدا داشته باشد، نیاز به همکاری بیشتری در بیمارستان‌ها داریم. چراکه اضافه کردن بار به سیستم درمان جایز نیست و باید مورد مرگ مغزی درست انتخاب شود. در این زمینه اقدامات مهمی باید صورت گیرد که از آن جمله فعال‌تر شدن رابطین پیوند در خصوص اطلاع‌رسانی‌ها، توجه به ویزیت بیماران، دقت در حفظ و سالم نگه داشتن اعضا و هماهنگی و برخورد صحیح و آگاهانه با خانواده افراد مرگ مغزی را می‌توان نام برد.